کشورهای عضو پیمان آتلانتیک شمالی، ناتو مدتهاست که بر سر افزایش بودجه دفاعی‌شان مشاجره می‌کنند. حال ظاهرا این کشورها بر سر تعیین یک حداقل به توافق رسیده‌اند.
هدف اولیه این است که تا سال ۲۰۲۴ تمامی کشورها هزینه‌های دفاعی خود را حداقل به میزان دو درصد تولید ناخالص ملی‌شان برسانند.
ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو اعلام کرد که کشورهای این پیمان بر سر رساندن بودجه دفاعی خود به دو درصد بازده اقتصادی‌شان به توافق رسیده‌اند و بخشی از کشورها می‌خواهند این میزان را نیز افزایش دهند. به همین منظور به گفته استولتنبرگ، بحث‌ها، نشست‌ها و جلسات ادامه خواهد داشت.
بیشتر بخوانید: افزایش بودجه ناتو به موازات ادامه جنگ در اوکراین
هدف این است که حداکثر تا نشست بعدی سران ناتو در ۱۱ و ۱۲ ژوئیه امسال که در پایتخت لیتوانی برگزار می‌شود، یک توافق همه‌جانبه در این زمینه حاصل شود.
استولتنبرگ نگفت چه کشورهایی می‌خواهند از این میزان فراتر رفته و بودجه دفاعی‌شان را به بیشتر از دو درصد درآمد ناخالص ملی برسانند. پیشتر اما منابع دیپلماتیک گفته بودند، با توجه به حمله روسیه به اوکراین، کشورهای اروپای شرقی مثل لهستان و لیتوانی و نیز بریتانیا مایل به انجام این کار هستند.
بیشتر بخوانید: برنامه ناتو برای مقابله با “یک پیشامد احتمالی”؛ افزایش نیروها به ۳۰۰ هزار نفر
در مقابل، کشورهایی مثل آلمان، بلژیک و کانادا چندان مایل به بالاتر بردن بودجه دفاعی خود نیستند. این کشورها تا کنون به طور محسوسی کمتر از دو درصد درآمد ناخالص داخلی خود را به بودجه دفاعی اختصاص داده‌اند. در مورد آلمان این رقم در سال ۲۰۲۲، ۱/۴۴ درصد بود.
موسسه تحقیقات اقتصادی آلمان می‌گوید، اختصاص بودجه کمکی ۱۰۰ میلیارد یورویی نیز نمی‌تواند در درازمدت به بالاتر رفتن هزینه دفاعی کشورها کمک کند. بر اساس برآوردهای این موسسه، این بودجه اضافی برای سهمیه دو درصدی ناتو تازه در سال‌های ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ موثر خواهد افتاد. بر اساس برنامه‌های مالی قبلی و پیش‌بینی‌ها، سهم بودجه دفاعی از تولید ناخالص داخلی می‌تواند در دو سال آینده به ۱/۸ و ۱/۲ درصد کاهش یابد.
یونان در صدر هزینه‌های دفاعی
در میان کشورهای عضو ناتو، یونان با اختصاص ۳/۷۶ درصد از تولید ناخالص ملی خود به هزینه‌های دفاعی جلوتر از سایر کشورها قرار دارد. بعد از یونان، آمریکا با اختصاص ۳/۴۷ درصد از تولید ناخالص داخلی خود که رقمی معادل ۸۲۲ میلیارد دلار (۷۶۸ میلیارد یورو) است قرار دارد. این میزان دو برابر هزینه‌های دفاعی سایر کشورهای عضو ناتوست.
برای مقایسه، آلمان به عنوان بزرگترین قدرت اقتصادی اروپا تنها ۵۵/۶ میلیارد یورو و بریتانیا معادل ۶۰/۹ میلیارد یورو برای بودجه دفاعی هزینه کرده‌اند. این موضوع در زمان ریاست جمهوری دونالد ترامپ بسیار محل مناقشه بود. رییس جمهور پیشین آمریکا کشورهای اروپایی مانند آلمان را به “مفت‌خوری” متهم و حتی گاهی تهدید می‌کرد که ایالات متحده از ناتو خارج خواهد شد.