کشورهای غربی، از جمله آلمان، به عنوان بزرگترین قدرت اقتصادی اتحادیه اروپا، هنوز از زیر بار فشارهای پاندمی کرونا کمر راست نکرده بودند که با پیامدهای تجاوز نظامیان روسی به خاک اوکراین روبرو شدند.
با این حال به نظر می‌رسد اقتصاد آلمان از یک معضل ساختاری مهم‌تر رنج می‌برد که می‌تواند به عاملی برای درگیر شدن با یک رکود دائمی بدل شود.
این معضل کمبود نیروی کار ماهر است که تازه نیست و رفته رفته باعث تحلیل رفتن هر چه بیشتر فعالیت‌های تولیدی و اقتصادی آلمان می‌شود.
نمایه سنجش نیروی کار موسسه پژوهش‌های اقتصادی IFO در مونیخ و گروه موسسات اعتباری – مالی KFW در فرانکفورت نشان می‌دهد فعالیت حدود نیمی از شرکت‌های تولیدی آلمانی در سه ماهه پایانی سال جاری میلادی به دلیل کمبود نیروی کار ماهر محدود شده است.
خطر رکود دائمی به دلیل کمبود نیروی کار
فریتسی کوهلر، اقتصاددان ارشد KFW می‌گوید آلمان در آستانه یک تغییر ساختاری جمعیتی با ابعاد تاریخی قرار دارد و به همین دلیل برخی فرصت‌های شغلی به طور میانگین پنج ماه خالی می‌مانند.
خیزش نیوز وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
به گزارش خبرگزاری آلمان در همین حال میزان بهره‌وری به نسبت هر اشتغال نیز افزایش نیافته و حاصل آن می‌تواند رکود دائمی به دلیل کمبود نیروی کار ماهر باشد.
بررسی‌های مشترک دو موسسه IFO و KFW حاکی است اگر کاهش شاغلان متاثر از تغییرات جمعیتی ادامه یابد اقتصاد آلمان ممکن است طی سه تا چهار سال وارد یک دوره رکود دائمی تولید ناخالص داخلی شود.
بر پایه پژوهشی از موسسه مشاوره Deloitte که نتایج آن نیمه اکتبر منتشر شد کمبود نیروی متخصص برای شرکت‌های آلمانی از مشکلاتی مانند فزایش قیمت مواد اولیه، شدت گرفتن نظارت‌ها و بالا رفتن بهای انرژی هم چالش‌برانگیزتر شده است.
آلکساندر بورش، کارشناس ارشد اقتصاد که نتایج این پژوهش را تنظیم کرده می‌گوید مشاوران این موسسه در ماه سپتامبر پرسش‌هایی را با اعضای هیئت مدیره ۱۵۸ شرکت آلمانی در مورد مهم‌ترین معضلاتشان در میان گذاشته‌اند.
گلایه دو سوم شرکت‌ها از کمبود نیروی ماهر
دو سوم شرکت‌ها کمبود نیروی متخصص را به عنوان یک خطر جدی اعلام کرده‌اند. به گفته بورش کمبود نیروی متخصص شامل تمام شاخه‌های فعالیت‌های صنعتی و اقتصادی می‌شود.
کمبود نیروی کار ماهر در آلمان بیشتر در حوزه خدمات به چشم می‌خورد. ۴۸ درصد شرکت‌های فعال در این حوزه اوایل اکتبر در یک نظر سنجی از در اختیار نداشتن نیروی کار لازم گلایه کرده‌اند.
در میان مشاوران مالیاتی و اقتصادی این کمبود بسیار شدیدتر است و حدود دو سوم آنها اعلام کرده‌اند که در یافتن نیروی کار متخصص ناکام بوده‌اند.
در مجموع شرکت‌های بزرگ‌تر با مشکلات بیشتری در زمینه تامین نیروی کار روبرو هستند و صنایع شیمیایی و کارخانه‌های تولید کاغذ و مقوا معضلات کمتری دارند.
مهاجرپذیری راه اصلی حل معضل
یکی از راهکارهای دولت فدرال آلمان برای حل معضل کمبود نیروی کار آموزش دیده به‌روز و کارآمد کردن قوانین مهاجرت و سمت‌گیری به طرف مهاجرپذیری هدفمند عنوان می‌شود.
هوبرتوس هایل، وزیر کار دولت فدرال اوایل اکتبر وعده داد قوانین مهاجرت تغییر می‌کند و برای مقابله با کمبود نیروی کار متخصص به زودی قوانین مربوط به پذیرش و جذب مهاجران به بازار کار آلمان اصلاح می‌شوند.
به کانال خیزش نیوز وله فارسی در تلگرام بپیوندید
تسهیل شرایط مهاجرت قاعده‌مند یکی از مسائلی است که سه حزب سوسیال دموکرات، سبزها و دموکرات‌های آزاد سال گذشته در قرارداد تشکیل دولت ائتلافی بر سر آن توافق کردند.
در قرارداد ائتلاف میان این سه حزب در این باره آمده است: «ما خواستار آغازی تازه در سیاست مهاجرتی و هم‌پیوندی اجتماعی هستیم، آن گونه که برازنده یک کشور مهاجر‌‌پذیر مدرن است.»
کاهش ۹ میلیونی تعداد شاغلان تا ۲۰۴۰
پژوهشگران برآورد کرده‌اند اگر نسبت ورود مهاجران به آلمان و مهاجرت از آن به صفر برسد تعداد ساکنان در سن اشتغال در این کشور در سال ۲۰۴۰ حدود ۹ میلیون و ۳۰۰ هزار نفر کاهش می‌‌یابد اما تعداد شهروندان در سن بازنشستگی چهار میلیون و ۷۰۰ هزار نفر افزایش خواهد داشت.
اقتصاددان ارشد گروه بانکی KFW می‌گوید تاثیر تغییرات جمعیتی چنان گسترده است که برای مقابله با پیامدهای آن باید همزمان تدبیرهای مختلفی در دستور کار قرار گیرد.
استفاده بیشتر از نیروی کار زنان، افراد مسن و کسانی که به هر دلیل خارج از چرخه اشتغال قرار دارند یکی از این تدابیر عنوان می‌شود.
در عین حال اغلب کارشناسان معتقدند مقابله با کمبود نیروی کار ماهر بدون اتخاذ سیاست‌های کارآمد مهاجرتی و جذب هر چه بیشتر نیروی کار ماهر خارجی به سادگی قابل تصور نیست.